donderdag 8 november 2018

Johannes Stochius (1729-1770)

> > > NOG IN BEWERKING < < <
Vandaag (8 november) precies 248 jaar geleden is Johannes Stochius ("neef" van Pieter Ott?!) overleden aan boord van het VOC schip Vrouwe Cornelia Hillegonda, twee weken en drie dagen na vertrek uit Batavia, op de thuisreis richting Kaap de Goede Hoop. Zijn functie aan boord was ziekentrooster (geestelijk verzorger, m.a.w. stervensbegeleider) en hij was ruim 2 jaar en 3 maanden in Nederlands Indie geweest. In deze tijd had hij goederen verzameld die bij verkoop later een waarde bleken te hebben van 10.000 florijnen. De koopkracht daarvan is ongeveer gelijk aan 83.000 euro in onze tijd.

Voor kwartierstaat Claasje Stochius, zie hier.

In dit bericht worden meer details gegeven uit de twee notariele akten waarin Pieter Ott genoemd wordt als neef van vaders zijde van Klaasje Stochius, d.w.z. neef van haar vader Jochannes Stochius (of via de vader van Cornelia Ens?). Daarna wordt nagegaan wat neef kan betekenen aan de hand waarvan een richting voor nader onderzoek zal worden bepaald.

ORA 4645 / 3-6-1771: aanstelling voogden, scan 208
Ten versoeke van Cornelia Ens weduwe Johannes Stochius wonende alhier, sijn met en beneffens de requirante tot voogden over derselver minderjarige dogter Claasje Stochius in huwelijk verwekt bij voornoemde haare man aangestelt Pieter Ott neef van vaders sijde en Leendert Son* beide wonende binnen deese stadt, dewelke ter kamer van heeren burgermeesteren gecompareert sijnde voornoemde voogdije goedwillig hebben aangenomen, met belofte onder gedaane handtastinge [d.w.z. met een handdruk] van sig in alle getrouwighijd te sullen gedraagen.
Actum 3 Junij 1771 present alle heeren burgermeesteren excepto Binkhorst

[* Leendert Son, zie onder]

NAH 2612 / 15-7-1771 [scan nrs. 89-90] No. 34: transcriptie

Desen 15 julij 1771 compareerden [...]
de eerbare Cornelia Ens, weduwe van Johannes Stochius in dienst der Oostindische Compagnie op 't schip de vrouwe Cornelia Hillegonda als ziekentrooster voor de kamer Enkhuijsen zullende repatrieeren, op desselvs thuijs reijs overleden, moeder en voogdesse van haare minderjarige dogter Claasje Stochius bij voorn. man in huwelijk verwekt, en sijnde door deselve haare man geen ander of verder wettig nasaet naegelaten.

mitsgaders Pieter Ott, neeff van vaders sijde van deselve en Leendert Son, als bij de ed. groot agtb. heeren burgermeesteren en regeerders deser stad, aangestelde voogden over gem. minderjarige, blijkens extract uijt 't memoriaalboek van heeren burgermeesteren voornoemt, in dato 3 junij 1771 aan mij notaris vertoont; zijnde alsoo de eenigste geregtigdens ab intestato tot de nalatenschap van Johannes [p.2] Stochius voornoemt, en woonende de comparanten binnen dese stad; [...]

dewelke verklaarden in opgem. qualiteijt bij desen [### tot hier hebben de akten dezelfde inhoud ###] te hebben verkogt, en dienvolgende in vollen en vrijen eijgendom te cedeeren, trasporteeren, op en over te dragen aan, en ten behoeven van de heeren Jan Kroese confiturier, en Joost van den Berg makelaar, beijde woonagtig te Amsterdam;

de gepermitteerde kist met de goederen daarinne bevonden, door gem. Johannes Stochius met het voors. schip de Vrouwe Cornelia Hillegonda uijt Oostindien mede gevoert, en thans op 't Oostindische Compagnies Pakhuijs binnen de stad Enkhuijsen berustende, sijnde deselve kist [###] lang 5 hoog en wijd 2 voeten*, gemerkt No. 6. volgens document off brandbrieff van dato 20 october 1770 tot Batavia in 't suijker pakhuijs getekent, daar van sijnde, mij notaris vertoont, en nu aan den kopers overhandigt.

Bekennende den comparanten qq. supra van de kooppenningen van de voors. kist met goederen, ter somma van tien duijsend guldens** te sijn voldaan, vergenoegt en wel betaalt te [p.3] wesen den eersten penning met den laasten, sonder eenig het minsten regt of actie daarop te reserveeren ofte open te houden direct ofte indirect.

Beloovende en aannemende het getransporteerde ten allen tijden te sullen vrijen en waren voor allen op en aanspraken, als men ingelijke nae regten schuldig en gehouden is te doen, onder verband en submissie als nae regten. [### vanaf hier zijn de akten weer gelijk ###]

Aldus gedaan, ten bijsijn van Pieter Kaijser en Lodewijk Veerssen, beijde alhier, als getuijgen.
[w.g.]
Cornelia Ens, Pieter Ott, Leendert Son, Pieter Kaijser, Lodewijk Veerssen
quod testor Sijb'd Pereboom not's

* Kist 2 x 2 x 5 voet = ca. 60 x 60 x 150 cm
** fl. 10.000 in het jaar 1771 heeft een "koopkracht" van bijna € 83.000 nu.


NAH 2612 / 15-7-1771 [scan nrs. 91-92] No. 35: transcriptie

[Begin akte als boven tot rode markering, en gaat dan verder:]
te constitueeren en magtig te maken de heren Jan Kroese confiturier en Joost van den Berg makelaar, beijde woonagtig tot Amsterdam, soo te samen als ieder in 't bijsonder, speciaal om in naam van hen comparanten van de edele heeren bewindhebberen van gemelde Oostindische Compagnie, ter kamer Enkhuijsen voornoemd, eijsschen en ontfangen alle soodanige gelden, als hen comparanten qq. supra, (nae aftrek van de gewoone en gestelde korting) bevonden zal werden te competeeren, wegens de afkomst der goederen, bevonden in de door gem. Johannes Stochius, met het voors. schip de Vrouwe Cornelia Hillegonda uijt Oostindien mede gevoerde, en thans op 't Oostindische Compagnies Pakhuijs binnen de stad Enkhuijsen berustende kist, lang 5 hoog en wijt 2 voeten, gemerkt no. 6. volgens document off brandbrieff van dato 20 october 1770 tot Batavia in 't suijker pakhuijs getekent, daar van sijnde, mij notaris vertoont, en nu aan de heeren geconstitueerdens overhandigt, op den ontfang te quiteeren en gemelde edele heeren bewindhebberen voor namaning te indemneeren, borgen (is't nood) voor de vrijwaring te stellen, en die weder te indemneeren, en in cas van arresten, verschil of andersinds, tot ontslag en afdoening van dien, 't sij in der minne, bij accord compromis, of transactie te procedeeren, of ook in regten te ageeren, soo als sal worden vereijst, en voorts omtrent het voorenstaande alles meerder te doen en verrigten, 't geen zal werden gerequireerd, met magt van substitutie en surrogatie, onder belofte van approbatie en verband als nae regten.
[Akte eindigt gelijk als vorige zoals hierboven aangegeven.]

============================================
Nu volgen de feiten en akten die hieraan gerelateerd zijn.
============================================

VOC 14484 folio 7: transcriptie

In 't schip De Bartha Petronella 1767/8 voor Hoorn
Johannes Stochius van Amsterdam ziekentrooster 3/m. vermaakt aan zijn vrouw Cornelia Ens

[linkerzijde]
1767-20 x-ber [dec.] aan d'E comp. - - over 2/m. gage op hand - - - - - -f._48
 ,, . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,, schuld aan zijn vrouw boveng. f.300
 ,, . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,, 1 p's kist - - - - - - - - - -f.__9:15
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . [totaal] f.357:15

1769-20 octob. f.71 bet. aan Willem Tasman, per obl. - - - - - - - - - - f._71
1771-9 maart f.72 bet. aan Evert Schellinger 3/m pcite[?]- - - - - - - - f._72
. . . novb. f.85 bet. aan Willem Tasman per obl. - - - - - - - - - - - - f._85
1771-12 aug. f.838:18 bet. aan Cornelia Ens de huijsvrouw, en Pieter Otto en Leendert Son de voogden over Claasje Stogius tesamen de erfgename ab intestato van Johannes Stochius hierboven/ stellende sig als borg/ Willem Tasman kamerbewaerder alhier die de comp. voor alle namaningen belooft te bevrijden - - - - - -f.838:18
 [w.g.] W.Tasman
1771-30 aug. f.144 bet. kan Willem Tasman p.obl. - - - - - - - - - - - - f.144
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .[totaal] f.1210:18
[later tussengevoegd: Ls. No. 81 No. 142]

[rechterzijde]
1768-4 julij Pr.d'E Comp. f.156 over 6 1/2 m. gage à f.24 p.mnd. van den 20 [december] 1767 dat uijtgezeijld is tot heden dat ter rheede Batavia de boeken
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - f.156
- - - - - - - - - - - -  te quaat - - - - - - - - - - - - - - - - - - - f.201:15
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .[totaal] f.357:15
3116 Tot ult. ang. 1768 B.L. Aschat f.156:19 1769
voor sijn med? schult - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - f.300 
250 . . . julij 1769 . . schat . . t Hs Ormeij? 1770- - - - - - - - - - f.107:01
3012. . . ult. aug. 1770 B.L. - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - f.312
252 . . . 8 nov. 1770 dat op de te huijs reijs van dr Vr. Cornelia Hillegonda is overleden 1771
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - f.491:17
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . [totaal] f.1210:18


[samenvatting data:]
Datum 20-12-1767 (zondag) in dienst en uitgevaren met schip Bartha Petronella.
Datum 22-10-1770 (maandag) vertrek vanuit Batavia met schip Vrouwe Cornelia Hillegonda.
Datum 8-11-1770 (donderdag) overleden onderweg naar Kaap.
[aankomst aldaar 23-12-1770 / vertrek vanaf Kaap 10-1-1771 / aankomst in Nederland 27-4-1771]

======================================================
memoriaalboek burgermeesteren 3-6-1771 over voogdij nog opzoeken
======================================================

Relevante data gezin Stochius-Ens
Huwelijk Johannes Stochius en Cornelia Ens 16-6-1754 te Hoorn.
Doopdatum enig kind Claasje Stochius 14-9-1756 te Hoorn (moeder was toen bijna 38 jr., vader 27).
Cornelia Ens, ged. 13-11-1718 Hoorn, begr. 19-5-1790 (71 jaar).
Johannes Stochius, ged. 20-9-1729 Amsterdam, ovl. 8-11-1770 (41 jaar).
Cornelia's vader was al overleden één jaar voor hun huwelijk (1753).
Haar moeder overleed toen Claasje 5 maanden oud was.
Van Johannes' vader Anthonij is de overlijdensdatum nog niet bekend.
Zijn moeder overleed op 56-jarige leeftijd te Hoorn en werd begraven 9-1-1758. Claasje — vermoedelijk haar enige kleinkind — was toen 1 jaar en bijna 4 maanden.

Nogmaals zoeken:
  • huwelijkse voorwaarden mei/ begin juni 1754
  • testament na juni 1754
  • testament/ benoeming voogden voor vertrek dec. 1767
  • ovl. vader A. Stochius

========================

ORA 4645/ 27-1-1776 [scan 220]

Ten versoeke van Pieter Otte burger alhier neev aan moeders zijde en voogd over Claasje Stochius minderjarige nagelaten dogter van Jan Stochius en Cornelia Ens in leve egteluijden binnen deze stad is met en benevens de req't tot voogd over voorn. minderjarige aangestelt Barend Brouwer* mede burger alhier, dewelke ter kamer van heeren burgem. gecompareert zijnde voorsz. voogdije gewilliglijk heeft aangenomen met belofte onder gedane handtastinge van zig in alle getrouwelijk te zullen gedragen. Actum 27 jan. 1776 present alle de heren burgem.

[* aantekeningen Barend Brouwer, zie onder]
========================

NAH 2638 / 5-10-1781 [scan nrs. 461-462]

Dezen [5-10-1781] compareerde [...] de eerbare Claesje Stochius, meerderjarig gewordene dochter, woonende alhier, dewelke bekende gezien ende overwogen te hebben de rekeninge van ontvang ende uitgave gehouden bij de e.e. Pieter Otte en Barend Brouwer, als voogden in de weled. grootachtb. heeren burgemr'en deser stad aangesteld, blijkens extract uit memoriaalboek van heeren burgemeestere, in dato 27 januarij 1776, mij  notaris vertoond, en wel gehouden sedert 6 augustus des jaers tot heden, en daernet? gezien te hebben dat de geheele ontvang bedraegt de somma van seshonderd zevenentnegentig gldd en drie stuivers [fl.697:3:-], en dat de uitgave daerentegen bedraegt gelijke somme van seshonderd zevenentnegentig [p.2] gldd en drie stuivers, dus dat er op het sluiten dezes niets bij kas was; wijders verklaerde zij comparante voorz. rekeninge, die met behoorlijke bewijzen gesterkt was, te hebben goed bevonden, dat zij die daerom volkomen goedkeurde, onder afstand van allen rechtmiddel dat de kracht daervan zou kunnen verbreken; wijders dat zij uit voors. rekeninge gezien had, dat voor haer was aengekocht een obligatie, sprekende ten laste van Holland en Westfriesland, ten gemeenenlands komptoir der stad Alkmaer, uitgezet op den naem van Grietje Jansdr Borset, groot in hoofdsom driehonderd guldens; in dato 11 september 1706 fo. 3919.
Ende bekende zij comparante op het sluiten deze voorschrevende obligatie uit handen van de voogden Pieter Otte en Berend Brouwer voorn. ontvangen te hebben, en uithoofde van voorn. voogdije dus niet meer op voorn. voogden te hebben noch te houden passeerde daarom deze voor eene volkomene acte van quitantie en decharge; met belofte van dezelve voor alle namaninge uithoofde van voorn. voogdije te zullen vrij, kost en schadeloos houden alles onder verband en submissie als naer rechten.
[...]
[w.g.] Klaasje Stochius [en getuigen en notaris]

========================

Johannes/ Jan Stochius in andere akten genoemd:

NAH 2524 / 30-12-1756 [scans 170-171] JS benoemd door schoonmoeder, wed. Ens, om samen met zwager Hendrik van Eijnthoven (koopman, geh. Aaltje Ens) een tuin te veilen. Zie ook NAH 2525 / 11-2-1757 [scans 15-22] en 27-5-1757 [scans 132-134].

NAH 2475 / 5-7-1758 [scans 142-145] JS assisteert schoonzus Aaltje Ens in echtscheidingszaak (H.v. Eijndhoven).

=======================

NB Cornelis Sloos (1707-1781), de enige broer van Maritje (7,5 jaar ouder) is getuige voor Everard Ens in 1765 en voor Reynier Ens in 1766. Dit waren ooms van Cornelia Ens, beide predikant, resp. te Buiksloot en Zwolle.

=======================
* Leendert Son, aanvankelijk mede voogd Claasje Stochius:

I) Cornelis Jacobsz (Son), begr. 19-12-1738 zuidzij 416, imp.14:10;
geh. 25-5-1698 Waddingsveen, otr. 17-5 Hoorn (jm Kerkstr/ jd W'veen)
Anna/ Annetje Leenders (Verhoog), imp.ovl. 9-1 aang. Leendert Som, fl.3, begr. 8-1-1751 Gr.k.zuidzij 412, imp.14:10 (?belijdenis 14-6-1719; hertr. 7-12-1721 als wed. uit Den Haag won. Baanstraat met Joost Paulus uit Breda?)
Kinderen:
  1. Leendert Son, ged. 1-4-1704 rf Hoorn ==> IIa
  2. Gerrit, ged. 29-11-1705
  3. Pieter, ged. 20-12-1707
  4. Maretje, ged. 2-3-1710
  5. (Jan, ged. 12-6-1712)
  6. Jan, ged. 23-1-1714
  7. Jannitje, ged. 26-5-1715
- - -

IIa) Leendert Son, ged. 1-4-1704 rf Hoorn, lidm. per 17-3-1734, imp.ovl. 3-1-1776 fl.6, begr. 4-1 gr.k. achter koor 36, fl.8;
geh. (1) 9-2, otr. 25-1-1727 rf Hoorn (jm Achterstraat/ wed Gravestraat, beide v.Hrn)
Magteltje Ridders, imp.ovl. 2-6-1751 fl.3;
geh. (2) 26-11, otr. 11-11-1752 (beide van Hoorn)
Trijntje Pieters Houttuijn, ged. 15-3-1720 Hoorn, imp.ovl. 26-5-1776 Hoorn fl.6, begr. achter koor 36, d.v. Pieter Jansz Houttuijn en Antje Hendriks Verwer, wed. (geh. 1748) Jan Evers
Kind uit (1):
  1. Hermanus, ged. 27-2-1728 H.
uit (2):
  1. (Aafje, ged. 29-11-1757, begr. "kind" 6-11-1758 Gr.k. achter koor 36, fl.4)
  2. (Cornelis, ged. 24-4-1759, begr. "kind" 10-2-1764 idem)
===========================

* latere voogd Claasje Stochius (per 27-1-1776), i.p.v. Leendert Son:

Barend Brouwer, baas timmerman, imp.ovl. 24-1-1803 Hrn fl.3, begr. 25-1 Gr.k. noordzij 366 [oom paternel van Evert van Rhynen of Petronella Mekel?];
geh. 1-6-1755 rf Hoorn, otr. 17-5 (beide won. Hrn, get. zus Judith Vis*)
Geertje Sijmons Vis, imp.ovl. 16-2-1803 fl.3, begr. 17-2 Gr.k. middelkerk 195.
Kinderen:
  1. Pieter Brouwer, ; otr. 1-2-1782 Hrn (elk fl.6 jm/jd beide won. Hrn) Marijtje Visser, kleindochter van Thomas de Vries.
  2. Hendrina Brouwer, ged. rf 3-2-1764 Hrn; otr. 27-12-1788 Hrn (jm Nieuw Loosdrecht/ jd Hrn, elk fl.3) Pieter Bakker, z.v. Teunis Bakker.


* Judith/ Judik Sijmons Vis, NAH 1782 (Pereboom 437), imp.ovl. 19-2-12-1787 Hrn fl.6, begr. zuidzij 35;
otr. 29-5-1762 rf Hrn, geh. 13-6 (jd Koepoortsweg afk. Vollenhove/ wedr Trommelstr afk Barntrop)
Frans Hendrik Bas(t), wedr. (geh. 1754) Hester Rachel Pellingkom


[in mijn kwartierstaat:]
Grietje Sijmons Vis, d.v. Sijmon Cornelis Vis/ Eel (ouderling Aartswoud 1749-'50);
geh. voor 1769 Pieter Simons Gorter (beide begr. Aartswoud)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten